Avrupa Birliğinde (AB) kalıp kalmamayı oylamak için 23 Haziran'da sandık başına gidecek İngiltere'nin olası "ayrılık" kararı, birçok belirsizliği de beraberinde getirecek. Bu durumun, Türkiye'nin İngiltere'ye ihracatını etkilemesi beklenirken, iki ülke arasında yeni bir serbest ticaret anlaşmasının müzakere edilmesinin de söz konusu olabileceği değerlendiriliyor.
Ekonomi ve Dış Politika Araştırma Merkezi (EDAM) Başkanı Sinan Ülgen yaptığı açıklamada, İngiltere'nin Türkiye'nin önemli ihracat pazarlarından biri olduğuna işaret ederek, ayrılığın gerçekleşmesi durumunda İngiltere'nin Gümrük Birliğinin dışında kalacağını kaydetti.
Referandumda İngiltere'nin AB'den ayrılma yönünde karar alması durumunda ortaya çıkacak belirsizliklerin, Türkiye'nin ihracatını olumsuz etkileyebileceğini ifade eden Ülgen, Türkiye ile İngiltere arasında yeni bir serbest ticaret antlaşması müzakere edilmesinin söz konusu olabileceğini belirtti.
İngiliz halkının AB'den ayrılma kararı vermesi durumunda, ülkenin AB'den çıkmasının en az iki sene süreceğini söyleyen Ülgen, "Bu süre zarfında İngiltere'nin Türkiye ile bir serbest ticaret anlaşması müzakere etmesi ve imzalaması gerekecek. Bunun gibi birtakım belirsizlikler sürecek. Bu açıdan bakıldığında, Türkiye'nin İngiltere'ye olan ihracatı olumsuz etkilenebilir." değerlendirmesinde bulundu.
"Uluslararası piyasalardaki risk iştahını da etkiler"
Ülgen, İngiltere’nin AB'den çıkmasının daha kısa dönemde uluslararası piyasalardaki risk iştahını da etkileyebileceğine dikkati çekerek, şöyle devam etti:
"Risk iştahı azaldığı ölçüde bunun döviz üzerinde etkisi olacak. Daha çok doların Türk lirası üzerinde baskısı olabilir. Bu daha kısa vadeli etkidir. İngiltere'nin AB'den çıkması, İngiltere ile AB arasında yeni bir ilişki modelinin kurgulanmasını da gerektirecektir. Ortaya çıkacak olan bu yeni ilişki modeli Türkiye'nin de gelecekte AB ile kuracağı ilişkinin, eğer bu artık tam üyelik ilişkisi olmayacaksa, bir örneğini teşkil edebilir. Bu da işin belki olumlu tarafı."
AB ile İngiltere arasında yeni bir anlaşma muhtemel
Alman Marshall Fonu Ankara Ofisi Direktörü Özgür Ünlühisarcıklı ise söz konusu referandumda ayrılık yönünde karar alınması durumunda İngiltere-AB ilişkilerinin ne şekilde seyredeceğini kesin olarak öngörmenin mümkün olmadığını ancak bir müzakere sürecinin sonucunda AB ile İngiltere arasında serbest ticaret anlaşması imzalanmasının muhtemel olacağını belirtti.
Bu durumda Türkiye'nin, Gümrük Birliği kapsamında olması nedeniyle İngiltere ile ticarete devam edeceğine dikkati çeken Ünlühisarcıklı, "İngiltere'nin Birlikten ayrılmasının gerek kendi ekonomisinde, gerekse Avrupa ortak pazarındaki olumsuz etkileri, Türkiye’nin İngiltere'ye ve AB'ye yaptığı ihracatı da olumsuz etkileyebilir." değerlendirmesini yaptı.
Türkiye'nin İngiltere'ye ihracatı 10,6 milyar dolar
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye ile İngiltere arasında geçen yıl itibarıyla 16 milyar doları aşan dış ticaret hacmi bulunuyor. Türkiye'nin İngiltere’ye ihracatı 10 yılda yaklaşık yüzde 55 artış gösterdi. Türkiye'nin İngiltere'ye ihracatı geçen yıl 10 milyar 556 milyon 915 dolar olurken, ithalatı 5 milyar 541 milyon 279 düzeyinde kaldı.
Yaklaşık 10,6 milyar dolarlık ihracatla İngiltere, Almanya'nın ardından Türkiye'nin en önemli ikinci ticari partneri olurken, bu ülkeye ihraç edilen başlıca ürünler arasında hazır giyim ve konfeksiyon, taşıt araçları ve yan sanayi, elektrik-elektronik malzemeler, meyve ve sebze yer alıyor.
Ayrılık iki yıl sürecek
Öte yandan İngiltere'de 23 Haziran'da gerçekleştirilecek AB referandumunda halka, "Birleşik Krallık AB üyesi olarak kalmalı mı, yoksa AB'den ayrılmalı mı?" sorusu yöneltilecek. Referandumdaki sonuçlar aynı gün açıklanacak. Halk, AB'den ayrılma yönünde karar vermesi halinde, İngiliz hükümetinin AB ile görüşmelerinin Lizbon Anlaşması'nın ilgili maddesi uyarınca 2 yıl içinde tamamlaması gerekiyor.
