Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin düzenlediği Uluslararası Milli Mücadelede Servetiye Cephesi ve Kocaeli Tarihi-Kültürü Sempozyumu’nda Osmanlı ve Cumhuriyet döneminde Kocaeli’ndeki sosyal ve ekonomik faaliyetler ele alındı.
Çoban Mustafa Paşa Salonunda gerçekleşen oturumda Kırıkkale Üniversitesi’nden Prof. Dr. İsmail Özçelik 16. Yüzyılda Mühimme Kayıtları Işığında Kocaeli ve Çevresinin Sosyo-Ekonomik Tarihine Dair Bazı Tespitler, Gaziantep Üniversitesi’nden Kerim Tiryaki 2. Abdulhamit Döneminde İzmit-Ankara Demiryolu Hattının Yapımında Kullanılan Öşür Gelirleri Talimatnamesi, Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi’nden Dr. Öğr. Üyesi Bilal Tunç Demokrat Parti Döneminde Kocaeli’nde Ticaret Alanındaki Gelişmeler, Ankara Üniversitesi’nden Dr. Öğr. Üyesi Kadri Unat Seka İle Selüloz-İş Sendikası Arasında Yapılan İlk Toplu İş Sözleşmelerinin Analizi ve Sakarya Halk Gazetesi’nden İrfan Özdilek Nişancık“Kocaeli” ve “İzmit” Ön İsimli İşçi Sendikaları ve Kocaeli Coğrafyası İşçi Sendikaları Önemli Eylemleri Tarihçesi konularında sunum yaptı. İrfan Özdilek Nişancık, “Kocaeli bölgesinde ilk işçi eylemi 9 Mart 1872’de demiryolunda çalışan işçiler tarafından yapıldı” dedi.
İZMİT-ANKARA DEMİRYOLU HATTI YAPIMI
Gaziantep Üniversitesi’nden Kerim Tiryaki, “2. Abdülhamit Han döneminde İzmit-Ankara demir yolu hattı yapımında Öşür Gelirleri Talimatnamesi yayınlanmıştır. Bu talimatnamede birçok önemli madde bulunmaktadır. Bunların içerisinde taksitlerin zamanında ödenmesi, memurların bu proje içerisinde yolsuzluk yapmalarının önlenmesi içinde cezai müeyyideler bulunmaktadır. Öşürler toplanırken bölgelerdeki yerel yöneticiler tarafından işlemler yapılmaktadır. Duyunu Umumi kurumunun bu toplanmada bir etkisi bulunmaktadır” dedi.
“KOCAELİ’NDE BİRÇOK SANAYİ TESİSİ KURULDU”
Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi’nden Dr. Öğr. Üyesi Bilal Tunç, “Bilindiği gibi Kocaeli tarihin her döneminde ticaret ve sanayi alanında önemi bulunmaktadır. Bunun nedeni olarak da coğrafi acıdan Kocaeli’nin önemli bir noktada bulunması, hem ticari hem de sanayi faaliyetlerinin önemli olmasına neden oluyor. Demokrat Parti döneminde Kocaeli’nde SEKA Kağıt Fabrikasının genişletilip büyütülmesi ve Kocaeli’ndeki birçok sanayi kuruluşunun kurulması sağlanmıştır. Örneğin o şu andaki TÜPRAŞ o dönemlerde kurulmuştur. Aynı dönemde İzmit ve Derince limanlarının büyütülmesi ticaretin merkezi haline gelmesine zemin hazırlıyor. Kocaeli’nin İstanbul’a yakın olması ticari ve ekonomik diğer faaliyetler açısından büyümesinde önemli katkılarda bulunuyor” şeklinde konuştu.
“KOCAELİ’NDE İLK İŞÇİ EYLEMİ 9 MART’TA YAPILDI”
Sakarya Halk Gazetesi’nden İrfan Özdilek Nişancık, “9 Mart 1872 tarihinde Kocaeli bölgesinde ilk işçi eylemi yapılıyor. Bu eylem demiryolu çalışanları tarafından yapılıyor. Cumhuriyet sonrası işçi hareketi ve sendikacılığın gelişmesinde sanayileşme hareketlerinin büyük etkisi oldu. Osmanlıdan alınan güçlü bir sanayileşme ve kitlesel anlamda işçi bulunmuyordu. Sanayileşme alanında asıl atılım 1930 sonrasında başladı. İzleyen yıllarda kurulan şeker fabrikaları, Sümerbank, kömür işletmeleri, Karabük Demir Çelik, Türk Petrolleri, kâğıt fabrikaları devlet eliyle oluşturulan sanayi girişimleriydi. Bunları diğer işletmeler izledi. Bütün bu süreç içinde 1908 Meşrutiyetin İlanıyla başlayan Yenileşme Hareketi’nin tetiklediği günlerde, var olan siyasal hareketlilikten etkilenerek 1921, 1924, 1960 ve 1982 Anayasalarına örgütlenme hakkıyla ilgili hükümler konulması, başta hemen yanı başında İstanbul ve Selanik olmak üzere çeşitli iş kollarının geliştiği bölgelerde çok sayıda sendika kuruldu. Bölgemiz Kocaeli ve çevre coğrafyasında sendikaların kuruluşunun tetiklemesi ile bölgemizde kurulan sendikalara Kocaeli ve İzmit ön adı mutlaka konuldu” dedi.
