Türkiye'nin Vergi Sistemi: Adalet Arayışında Kaybedilen Yol
Türkiye'de vergi sistemi, tarih boyunca birçok medeniyetin izlerini taşıyan zengin bir mirasa sahip olduğu iddiasında. Parayı Lidyalılar icat etmiş, vergiyi Sümerler keşfetmiş, verginin vergisini ise biz Türkler bulmuşuz. Ancak bu köklü geçmişe rağmen günümüzde vergi adaleti konusunda ciddi sorunlar yaşıyoruz.
Vergi adaleti, herkesin gelirine göre adil bir şekilde vergi ödemesini içerir. Bu, daha fazla kazananların daha yüksek oranda vergi ödemesini ve daha az kazananların daha az vergi yükü altında olmasını gerektirir. Ne yazık ki Türkiye'de uygulanan vergi politikaları, bu idealin çok uzağında.
Vergi Yükü İhtiyaç Sahiplerini ve Orta Gelir Grubunu Zorluyor
Ülkemizde vergi yükünün büyük bir kısmı dolaylı vergilerle karşılanıyor. Özellikle KDV gibi dolaylı vergiler, harcamalar üzerinden alındığı için gelir düzeyi ne olursa olsun herkesi eşit oranda etkiliyor. Bu durum, düşük ve orta gelir grubundaki bireyleri daha fazla zorluyor. Zenginler için harcama payı gelirlerinin daha küçük bir kısmını oluşturduğundan, dolaylı vergiler onları daha az etkiliyor. Sonuç olarak, vergi yükü en çok ihtiyaç sahiplerini ve orta gelir grubunu zorluyor, böylece gelir dağılımındaki adaletsizlikler derinleşiyor.
Ülkemizde dolaylı vergilerin oranının %70'lere kadar çıktığı düşünüldüğünde, bu durumun adil bir sistem olarak nitelendirilmesi mümkün değil. Aksine, vergi yükünün daha az kazanan kesimlere yoğunlaşması, sosyal ve ekonomik eşitsizlikleri artırıyor. Daha düşük gelir grubundaki bireyler, zaten kısıtlı gelirlerinin büyük bir kısmını temel harcamalara ayırdıkları için dolaylı vergilerle ek mali yük altında kalıyorlar.
Toplumsal Huzursuzluk Artırıyor
Vergi sistemindeki bu adaletsizlikler sadece ekonomik sorunlarla sınırlı kalmıyor, aynı zamanda toplumsal huzursuzluğu da artırıyor. Adaletin sağlanması ve toplumsal refahın artırılması için vergi sisteminin yeniden yapılandırılması gerekiyor. Gelir üzerinden daha adil bir vergilendirme modeline geçilmesi, hem ekonomik büyümeyi destekleyecek hem de toplumsal adaleti güçlendirecektir.
Türkiye'nin vergi sistemi geçmişten gelen köklü mirasa rağmen günümüz ihtiyaçlarını karşılamakta yetersiz kalıyor. Adalet arayışında kaybedilen bu yol, gelecek nesiller için daha adil ve sürdürülebilir bir vergi sistemine doğru atılacak adımlarla yeniden kazanılabilir.
